به علت نفوذپذیری بالای پرتو ایکس در مواد مختلف استفاده از این پرتو در بازرسی افراد، وسایل همراه و محموله های بار برای تشخیص مواد مخدر، مواد منفجره، قاچاق، انواع سلاح سرد و گرم، تجهیزات الکترونیک و مواد ممنوعه در فرودگاه ­ها، انبارها، ورودی سازمان های دولتی و نظامی، اماکن حفاظت شده، زندان ها و گمرکات مرزی کاربرد بسیار گسترده ای پیدا کرده است. پس از حواث 11 سپتامبر در آمریکا، تمرکز و توجه ویژه ای به استفاده از تجهیزات بازرسی با پرتو ایکس در مرزهای زمینی، هوایی و دریایی کشورها می شود و در اغلب موارد تنها روش عملیاتی با ضریب اطمینان بالا استفاده از سامانه های بازرسی با پرتو ایکس می باشد.

دستگاه های متعددی برای بازرسی با پرتو ایکس در دو دهه گذشته توسط شرکت های مختلف در سراسر دنیا تولید شده است. دستگاه ها بر اساس نوع کالای مورد بازرسی، حجم کالا، اهمیت بازرسی و هدف از بازرسی کالاهای مورد نظر دسته بندی می شوند. در حالت کلی سامانه های بازرسی با پرتو ایکس شامل موارد زیر می باشند:

• دستگاه بازرسی بسته های پستی
• دستگاه بازرسی کیف و چمدان
• دستگاه بازرسی محموله های بار
• سامانه بازرسی خودرو سواری و نیمه سنگین
• سامانه بازرسی کانتینرهای بار
• دستگاه بازرسی فردی